GIÚP CHA MẸ
DẠY TRẺ TỰ KỶ TẠI NHÀ
Một số phụ huynh phải tự mình mang
trên vai toàn bộ gánh nặng của việc giáo dục cho đứa con bị tự kỷ của họ, bởi
vì họ không có sự lựa chọn nào khác, và chính họ đôi khi cũng đã đạt được sự
thành công rất đáng kể. Tuy nhiên, chỉ có rất ít những phụ huynh không đảm
đương trách vụ gì khác, kèm theo đó phải có năng khiếu dạy dỗ bẩm sinh thì mới
có thể làm được công việc này, bởi dạy trẻ tự kỷ cần nhiều kiến thức, kỹ năng,
cũng như sự kiên trì nhất định
• Tự kỷ là gì? • Cách nhận biết trẻ tự
kỷ Thế nào là bệnh tự kỷ?
- Tự kỷ là tự phong toả, những rối
nhiễu đặc hiệu trong việc không thể thiết lập các mối quan hệ tương tác với xã
hội bên ngoài.
- Đây là một tình trạng khiếm khuyết
phức tạp về các khả năng phát triển của não bộ, tiến triển trong ba năm đầu đời
của đứa trẻ, thường xẩy ra cho bất kỳ một đứa trẻ nào , không lệ thuộc vào dân
tộc, xã hội hay trình độ phát triển của cha mẹ.
- Chứng tử kỷ làm cho đứa trẻ mất khả
năng giao tiếp, nhất là về phương diện ngôn ngữ và có thể gây tổn thương cho
chính đứa trẻ vì các hành động tự gây hại, và quậy phá của trẻ. Ảnh minh họa:
Nguồn internet Cách chăm sóc trẻ tự kỷ tại gia đình Tạo ra một môi trường an
toàn và nhất quán.
- Luôn nhất quán trong cách dạy trẻ:
Trẻ mắc bệnh tự kỷ thường phải mất 1 thời gian dài để có thể thích nghi được với
những gì chúng vừa được học khi bị chuyển từ một bối cảnh này sang một bối cảnh
khác, kể cả ở nhà. Vì vậy tạo ra một môi trường giống nhau cho trẻ sẽ là cách tốt
nhất để củng cố những gì chúng học được.
- Cố định một thời gian biểu: Trẻ tự
kỷ thường đạt kết quả tốt nhất khi làm theo một thời gian biểu cố định. Vì vậy,
cha mẹ nên tạo ra một thời gian biểu cho trẻ với các khung giờ không thay đổi
cho các bữa ăn, giờ trị liệu, giờ học ở trường và giờ đi ngủ.
- Tuyên dương những hành vi tốt: Cha
mẹ nên cố gắng động viên để trẻ tiếp tục phát huy những điều tốt đã làm được.
Hãy tuyên dương con khi chúng biết cách ứng xử hay học được 1 kĩ năng mới, và
cha mẹ nên chỉ ra một cách cụ thể hành vi nào của chúng đang được khen.
- Tạo ra một môi trường an toàn cho
trẻ: Cha mẹ nên dành riêng ra một không gian riêng tư trong nhà để con có thể
thư giãn và cảm thấy an toàn. Cha mẹ cần phải sắp xếp và tạo ra các ranh giới bằng
những cách con có thể hiểu được. Tạo ra môi trường xã hội cho trẻ: Hướng dẫn
cho con về các giao ước xã hội bằng các trò chơi đóng giả vai này vai kia và
khuyến khích cổ vũ các con diễn đạt tình cảm với cha mẹ, gia đình, anh em bằng
lời nói, cử chỉ, ánh mắt. Tập cho con những cách ứng xử đúng đắn như chào hỏi,
lễ phép, ... qua các tình huống khác nhau. Khi các con có những hành động không
thích hợp cần phải có hình thức phạt rõ ràng và thường xuyên. Sử dụng những
kênh phi ngôn ngữ để giao tiếp với trẻ
- Hãy chú ý đến những tín hiệu phi
ngôn ngữ: Phụ huynh hãy chú ý quan sát để nhận ra những tín hiệu phi ngôn ngữ
mà trẻ tự kỷ thường dùng để giao tiếp, vào những âm thanh mà trẻ tạo ra, biểu
hiện trên khuôn mặt và những cử chỉ mà trẻ thường làm khi đứa trẻ cảm thấy mệt,
đói hay muốn đòi một thứ gì đó.
- Nhận ra điều trẻ mong muốn đằng sau
mỗi lần trẻ cáu giận: Khi trẻ tỏ ra cáu giận, có nghĩa là vì cha mẹ đã không hiểu
được những tín hiệu phi ngôn ngữ của trẻ. Vì thế, khi trẻ tỏ ra tức giận có nghĩa
là trẻ đang muốn bộc lộ nỗi bực dọc của mình và cố gắng thu hút sự chú ý từ cha
mẹ
- Dành thời gian vui chơi nhiều hơn:
Đối với cả trẻ tự kỷ và các bậc cha mẹ, cuộc sống có nhiều thứ để quan tâm hơn
là chỉ các buổi trị liệu. Cha mẹ nên tìm ra những cách để cùng chơi với con, mà
có thể khiến trẻ thích thú, thoải mái và thoát khỏi sự rụt rè nhút nhát thường
thấy.
- Chú ý đến sự nhạy cảm về các giác
quan của trẻ: Trẻ mắc chứng tự kỷ thường rất nhạy cảm với ánh sáng, âm thanh,
xúc giác, hương vị, và mùi. Một số trẻ tự kỷ khác lại gặp vấn đề phản xạ kém với
các kích thích cảm giác.
- Vì vậy cha mẹ nên tìm ra những hình
ảnh, âm thanh, mùi vị, chuyển động, và xúc giác nào có thể gây ra phản ứng
không tốt hoặc những hành vi gây rối của con bạn và những gì có thể tạo ra một
phản ứng tích cực. Chọn phương pháp điều trị tự kỷ phù hợp với trẻ Có rất nhiều
phương pháp và cách tiếp cận khác nhau trong việc điều trị bệnh tự kỷ. Các bậc
phụ huynh cần tiến hành nghiên cứu, nhận biết những nhu cầu cá nhân của trẻ để
cùng và cuối cùng là nói chuyện với các chuyên gia điều trị tự kỷ để tìm ra
phương pháp phù hợp với trẻ. Chế độ dinh dưỡng phù hợp với trẻ Để góp phần cải
thiện tình trạng tự kỷ ở trẻ. Phụ huynh hãy thay đổi chế độ dinh dưỡng cho trẻ
- Chọn chế độ dinh dưỡng khoa học, hợp
lý của nhiều dưỡng chất khác nhau.
- Nói không với sữa và những thức ăn
chứa thành phần là sữa động vật. Hạn chế ăn những đồ hải sản.
- Ăn nhiều những thực phẩm chứa nhiều
đạm, chất xơ, vitamin. Việc hỗ trợ sớm cho phụ huynh giúp tạo ra một nền tảng vững
chắc cho sự phát triển và giáo dục đối với trẻ trong tương lai thế nhưng hiện
nay, rất ít bệnh viện nhi tổ chức các lớp học tập huấn cho phụ huynh để giúp họ
biết cách chăm sóc trẻ tự kỷ một cách bài bản. Việc nuôi dạy trẻ tự kỷ thường rất
khó khăn, đòi hỏi sự kiên trì cao và sự chịu khó tìm hiểu các phương pháp dạy
trẻ tự kỷ tại nhà. Đây không chỉ là thách thức với các bậc phụ huynh, mà còn là
một vấn đề với cả xã hội.